Zelf uw satelliet schotel installeren, uitleg, tips en trucs.

 

Het installeren en afstellen van een schotel is niet zo heel moeilijk en kan men ook zelf doen mits een beetje uitleg en geduld.

 

Eerst wat uitleg

 

Er is een verschil ten opzichte van de vroegere dak-antenne, als men toen tussen de ruis wat beeld te zien kreeg, wist men dat men in de goede richting zat, dat was analoge tv en vandaag is alles digitaal gemaakt.

Echter de manier van uitrichten blijft identiek, de transponder (zender) waar men vroeger analoog signaal op stak is gebleven, in plaats van analoog signaal zit er nu een digitaal data pakket op.

In dat pakket bevinden zich dan een aantal radio & tv stations, uit de digitale data haalt de ontvanger dan het door ons gekozen station. Nu is het wel de bedoeling dat alle bits uit dat data pakket toekomen, hierin zit cruciale informatie waarmee de ontvanger aan de slag moet om beeld op te bouwen.

 

Daarom is er een systeem ingevoerd dat ontbrekende data herstelt.

Men reserveert een deel van de ontvangen bits voor het herstellen van fouten, ‘BIT ERROR CORRECTION’ afgekort BER.

Bijvoorbeeld per 5 bits wordt er 1 bit gereserveerd (4/5) voor het corrigeren van fouten.

In geval de ontvangst wat minder wordt, komen niet alle bits aan, met als gevolg dat er meteen blokvorming zou optreden, dat wordt mooi opgevangen door de herstel bits, die het beeld terug compleet maken. Wanneer de ontvangst nu ondermaats wordt, dan ontvangen we niet alleen te weinig bits voor het  beeld, maar ook minder herstel-bits, dan komt het moment dat er gewoonweg te weinig bits binnen lopen om het beeld volledig op te bouwen, met als gevolg blokvorming of uitval.

 

Bandbreedte op satelliet afhuren is peperduur, sinds  de opkomst van HD en Ultra HD TV zijn daarom veel Europese providers (aanbieders) overgestapt naar de modulatie techniek DVB_S2 - 8PSK. Voor een provider levert dit voordeel op, er passen meer tv stations op 1 transponder, waardoor bespaard kan worden op  transponder huur.

Elk voordeel heeft ook zo zijn nadeel, helaas is het nadeel voor ons, de ontvangst drempel voor het locken van het signaal ligt veel hoger, bij DVB_S is er al beeld bij een ontvangstwaarde van 4 dB, bij DVB_S2 - 8PSK moet dat al minstens 8 a 9 dB zijn ofwel het dubbele.

Door die hogere signaal drempel moet de schotel dan ook veel nauwkeuriger afgeregeld worden, om maximale ontvangst van de satelliet te krijgen.

 

SATELLIET  ZOEKEN

Eerst maar eens uitleggen waar we die satellieten vinden want hier hebben de meeste starters problemen mee.

Wel die hangen met honderden rondom de aarde in een gordel van satellieten boven de evenaar, dat is de enige plaats waar ze stationair kunnen blijven hangen, zodoende dat wij ons schoteltje daarop kunnen richten.

Van alle satelliet die daarboven in de Clarke belt hangen kunnen we maar een beperkt aantal zien, de rest zit achter de horizon.

 

Aangezien wij op het noordelijke halfrond wonen, moeten we de satellieten gaan zoeken in zuidelijke richting.

Het zuiden vind men met een kompas of onder de middag naar de zon te kijken en 2 uur meer naar rechts kijken. Het volstaat de richting naar het zuiden te kennen, zodat men bij benadering straks weet waar te gaan zoeken, dat stelt ons ook al in staat om eens te controleren of er geen hindernissen in de weg staan, want de schotel moet ongehinderd de satelliet kunnen zien.

HULP BIJ HET AFSTELLEN

Een hele goede hulp bij het plaatsen van een schotel is de site van dishpointer.com. Na ingave van adres en het selecteren van de satelliet wordt via een luchtfoto van de omgeving, een groene lijn getekend die de richting aangeeft waar de satelliet zich bevind.

Dishpointer doet nog meer, en gaat zelfs voor ons uitrekenen wat voor de ingegeven satelliet op die locatie, de elevatiehoek moet worden voor de schotel.

Onder 2 voorbeelden, de eerste ingave is voor Astra 23.5 oost, de tweede is voor Turksat 42.0 oost, bemerk het verschil in richting en elevatiehoek.

 

In het grijze deel staan gegevens, zoals elevatiehoek (elevation) voor de schotel, de skew voor de lnb en zelfs de magnetische richting.

Astra 23.5 = 28.7 graden

Turksat 42.0 = 21.6 graden.

Voor Turksat moet de schotel al een stuk rechter staan, dit stukje theorie is niet onbelangrijk.

 

OPGELET !! Dit is geen vaste waarde en is plaatsgebonden, mochten we dit herhalen voor Parijs, dan krijgen we hele andere gegevens.

Met de elevatiehoek wordt het aantal graden bedoeld waarin de schotel naar boven moet kijken om de satelliet te zien, belangrijk is dat de buis waarop de schotel komt loodrecht staat, anders klopt het zaakje niet.

Aan de achterkant van de schotel bevind zich een graden boog, hierop kan men de elevatiehoek gaan instellen.

 

Een opmerking betreft het instellen van de elevatie hoek, wanneer meerdere lnb’s op de schotel moeten, zet men de lnb voor de zwakste satelliet in het midden van de schotel, om maximaal signaal op die satelliet te krijgen.

 

Hier een voorbeeld van een veel voorkomende opstelling: Hotbird - Astra 19.2 – Astra 23.5 - Astra 28.2

De Astra 23.5 lnb (zwakste satelliet) wordt hier de centrale lnb op de schotel, richting en elevatiehoek voor de schotel wordt dan ook ingesteld op de Astra 23.5, pas in een later stadium als de schotel vast is gezet, worden de 3 andere lnb’s bij geplaatst.

De volledige uitleg hiervan is terug te vinden in de handleiding ' 4 lnb's op 1 schotel '

 

Eens de elevatiehoek is ingesteld mag de schotel op de buis, zet de bouten vast, ook weer niet te vast want de schotel moet nog gericht worden  richting satelliet (zie uitleg dishpointer)

Breng de coaxkabel van de ontvanger of meter aan op de lnb, start de ontvanger of meter op, ga achter de schotel staan en draai nu héél langzaam naar links, terwijl het zuiden recht voor u ligt, als de elevatiehoek goed is ingeregeld moet je probleemloos de juiste satelliet vinden. Rest nog de schotel goed vast te zetten, m.a.w. meer dan de elevatiehoek goed instellen en naar de satelliet richten is het niet.

 

TIP

Draai de bouten beurtelings aan (1-4-2-3) om te vermijden dat de schotel nog in richting gaat verschuiven, let tijdens dit werkje goed op uw ontvangst waarden, als die waarden zakken ben je de schotel uit zijn richting aan het trekken.

Voor u aan de slag gaat !

 

KEUZE VAN SATELLIETEN

 

De meeste TV stations op satelliet zijn gecodeerd en vereisen een abonnement, maak daarom eerst een overweging welke zenders je wil gaan kijken, nu of in de toekomst. Het heeft geen zin om een lnb te voorzien voor een satelliet waar je nooit zal op afstemmen, het kost geld en de ontvangst kan er door beïnvloed worden. Op kingofsat staat een overzicht van alle satellieten met de tv stations die er op terug te vinden zijn, hier vind men informatie of de betreffende stations al of niet betalend zijn.

 

Astra 23.5 Oost, voor ons de belangrijkste satelliet, hierop zitten alle zenders van Canaldigitaal en TV Vlaanderen.

 

Astra 19.2 Oost, veruit de populairste satelliet met vooral vooral Duitse, Franse, Spaanse zenders.

 

Astra 28.2 Oost, de thuisbasis voor de Britse zenders, naast het zeer populaire betalende Sky pakket, vind men er nog tal van gratis te ontvangen TV stations, momenteel al 168, meer dan het hele pakket van Canaldigitaal.

 

Hotbird 13 Oost, hierop bevinden zich voornamelijk Franse, Italiaanse  en Poolse zenders.

 

Eutelsat 9 Oost, hierop zit JOYNE voor Nederlandse tv zenders, in tegensteling tot Canaldigitaal zijn de Nederlandse radio zenders hier FTA.

(NPO Radio 1 tot 5, Radio NL, 100% NL, Sky Radio, Radio 538 en Radio Veronica)

SCHOTEL

 

Bespaar nooit op de schotel en zijn onderdelen.

De meest gebruikte schotel is de offsetschotel (fig1), wat velen niet weten is dat dit type schotel eigenlijk ontworpen is voor maar 1 lnb. Toch blijft men de offsetschotel inzetten om meerdere lnb's op te zetten, daar is wel een nadeel aan verbonden, want hoe meer lnb’s in de schotel, des te groter wordt het compromis om de gewenste satellieten te ontvangen. De  lnb's die niet in het midden van de offsetschotel staan zullen beduidend minder signaal ontvangen, dat kan resulteren in blokvorming en zelfs uitval. Sinds de introductie van de modulatie techniek DVB_S2 - 8PSK moet de ontvanger veel meer signaal binnen krijgen om beeld op te gaan bouwen, dit in tegen stelling tot de oude modulatie techniek DVB_S, die al beeld geeft vanaf 4 dB terwijl DVB_S2 - 8PSK al +/- 9 dB nodig heeft ofwel het dubbele nodig heeft om beeld op te bouwen.

 

Daarom is het beter om meteen voor een Multitenne schotel te kiezen (fig 2), die zijn in tegenstelling tot de offsetschotel wel gemaakt om er meerdere lnb’s op te plaatsen, zeker als je de Eutelsat 9 oost ook wil ontvangen.

 

Wil je toch een offsetschotel gebruiken voor ontvangst  van Canaldigitaal en TV Vlaanderen, dan is vandaag een 78 cm offsetschotel toch aangewezen (breedte). Dit heeft ook alweer te maken met de modulatie techniek DVB_S2 - 8PSK waardoor de ontvanger veel meer signaal nodig heeft. Een Schotel van 60 cm zal het nog net redden in normale omstandigheden, een regenbui kan de ontvangst al verstoren, het gebruik van een duo of triple lnb op deze schotel zal lang niet het gewenste resultaat geven, daarvoor is de schotel vandaag gewoon te klein.

Je bent gewaarschuwd !!!

LNB’S >> voor meer details zie handleiding soorten lnb

 

Koop bij voorkeur lnb’s van een bekend merk , zoals Inverto, Chess dan zit je goed voor jaren.

Vermijd goedkope Chinese spullen, de plastic beschermkap van deze lnb’s is zelden ultraviolet licht bestendig en zal op termijn breken of uiteen vallen waardoor de lnb het zal laten afweten.

 

Vaak worden lnb's met een vergulde uitgang als de beste lnb's aangeprezen, dit is pure misleiding om hun spullen duur te kunnen verkopen, ze presteren niks beter dan een andere lnb. Een lnb heeft gemiddeld op alle frequenties een verlies van zo'n 0.5 a 0.6 dB.

Fabrikanten die adverteren met 0.1 dB of 0.2 dB moet je dan ook met een korreltje zout nemen, ze halen die waarde alleen op een specifieke frequentie en bij een temperatuur van 18 graden.

 

Nog zo'n fabeltje 'lnb geschikt voor HD of UHD ontvangst' een lnb is een lnb en heeft niks te maken met het beeld, dat wordt pas opgewekt in de ontvanger.

 

Vermijd gebruik van smalle lnb’s, hun feedhoorn is kleiner en hebben daardoor een zwakkere ontvangst ten opzichte van normale brede lnb’s, gebruik smalle lnb’s alleen als er onvoldoende ruimte is om 2 lnb’s naast elkaar te zetten.

 

Niettegenstaande de zeer spitse smalle lnb's van Inverto goed presteren (zie figuur), zijn ze ongeschikt in landen waar het vaak regent, door hun vorm blijven er regendruppels hangen aan de voorkant van de lnb, waardoor uitval zal optreden. Wil je ze toch gebruiken, dan zal een regenkap noodzakelijk zijn.

DISEQC SWITCHEN (switch die schakelt tussen de lnb's) meer uitleg over diseqcs in deze handleiding

 

Koop een degelijke merk zoals EMP-centauri , Spaun, Triax. Sommige diseqcs worden al aangeboden voor 8 €, In die prijs zit de winst voor de fabrikant, de dealer & BTW, voor die prijs kan je nooit een degelijk product verwachten. Goedkope Diseqcs hebben dan ook een hogere demping = minder signaal op hun uitgang, zoek het daarom in de hogere klasse, het komt de ontvangst ten goede.

 

Er bestaan 2 soorten Disecq:

 

De Committed switch, is de meest voorkomende diseqc ze zijn goedkoop en worden gebruikt bij doorsnee installaties van 2 tot maximaal 4 lnb’s en werken op het DiSEqC 1.0 protocol.

 

De Uncommitted switch, is onontbeerlijk boven de 4 lnb’s.

Uncommitted switchen zijn iets duurder, doen hetzelfde werk als een Committed switch, maar hun aansturing gebeurt louter Digitaal, ze werken dan ook op het DiSEqC 1.1 protocol. Het grote voordeel van de Uncommitted switch is dat op elke ingang nog een committed of uncommitted switch kan aangesloten worden, waarop dan bijvoorbeeld 4 lnb’s zitten, zo kunnen we dan 2, 4, of 8 groepjes van 4 lnb’s aansturen.

 

Er bestaan veel varianten van de Uncommitted switch, met 2 - 4 - 8 -16 ingangen.

De ingangen worden ingegeven in de ontvanger onder het uncommitted diseqc commando als input 1-2-3-3-4-5….16

 

DiSEqC 1.0 (2.0*) voor het wisselen tussen 2 of 4 lnb's

DiSEqC 1.1 (2.1*) voor het wisselen tussen 2 en maximaal 64 lnb's

DiSEqC 1.2 Is een latere uitbreiding op Diseqc 1.0 om een motor te sturen, kan maximaal 4 lnb’s / motors aan.

 

DiSEqC 2.0 en 2.1 voegt een bidirectionele communicatie toe aan DiSEqC 1.0 en 1.1 , dat is een tweeweg communicatie tussen Diseqc en een DiSEqC 2.X ontvanger, de schakel stand van de Diseqc wordt hiermee kenbaar gemaakt aan de ontvanger, het doel hierachter is sneller schakelen. Verder is er qua werking of instellingen geen verschil tussen DiSEqC 1.X en DiSEqC 2.X.

 

Ontvangers die diseqc 1.2 aankunnen zijn niet automatisch geschikt voor diseqc 1.1, ondanks dat het hogere nummer dat laat vermoeden.

COAX KABEL

 

Opletten bij de aankoop van coax kabel, vooral in doe het zelf zaken, vergewis u ervan dat de kern van de coax kabel volledig van koper is.

Er worden ook minderwaardige en goedkopere coaxkabels verkocht, deze zijn enkel bedoeld voor kabel TV met lagere frequenties. Het gaat hier meestal om CCS kabels, coax kabel waarbij de kern van ijzer is met een flinterdun laagje koper erop. Door de zeer hoge frequenties die gebruikt worden bij satelliet ontvangst zal er in dit soort coax kabel een zeer hoge demping ontstaan met ernstig signaal verlies. Let er daarom bij de aankoop van coaxkabel goed op dat de kern 100 % koper is, die geeft de beste resultaten. Bij twijfel zet een magneet op de kern, blijft de magneet plakken dan is het CCS kabel.

 

Coax kabels dient men altijd in een ruime bocht te leggen, zeer korte bochten kunnen schade aan de binnenste isolatie veroorzaken.

Let er bij het afrollen van de kabel op dat er geen knik in de kabel komt , ook alweer om intern schade te vermijden.

SPLITTERS

 

Gebruik nooit een splitter om meerdere ontvangers (tuners) aan te sluiten op 1 kabel, dat werkt niet voor satelliet ontvangst .

Bij satelliet ontvangst moet elke ontvanger zijn eigen coaxkabel naar de schotel (lnb of diseqc) hebben. Aangezien de tuner signalen moet kunnen versturen naar de Disecq om een poort voor een lnb open te zetten, vervolgens een 22KHz signaal en 12/18 Volt doorvoert naar de lnb, voor het omschakelen naar de hoge of lage band, horizontaal of verticaal gepolariseerd.

VERSTERKERS

 

Het gebruik van een inline versterker wordt sterk afgeraden, door een te grote versterking kan de tuner zodanig hard worden overstuurd dat de ontvanger er niks meer van kan maken, die dingen versterken naast het signaal, ook ongewenste omgeving-signalen die in de coaxkabel  binnendringen. Een versterker is pas nuttig bij kabellengtes boven de 100 meter.

* In een tuner zit al een regeling voor versterking / demping (AGC) waardoor het binnenkomend signaal naar een bepaald niveau wordt gebracht.

F-CONNECTOREN MONTAGE

Figuur 1,2,3: Snijd de buitenmantel door op 11 mm en verwijder de plastic, let op dat de gevlochten afscherm-mantel niet beschadigd wordt.

 

Figuur 4: Leg nu de gevlochten afscherm-mantel naar achteren, laat de aluminium folie onaangeroerd.

Figuur 5,6: Maak heel voorzichtig in de aluminium folie en isolatie een insnijding op 7 mm van de top, zonder de koperen kern te raken, waardoor kans op afbreken bestaat.

 

Figuur 7: Haal met een draaiende beweging het ingesneden stuk er af.

 

Figuur 8,9: Vergewis u vooral dat er geen enkel draadje van de gevlochten afscherm-mantel tegen de kern aanzit (= kortsluiting)

Plaats nu de F connector op de coax kabel, schroef deze erop terwijl je naar de coaxkabel toe werkt, tot de aluminium folie helemaal vooraan in de F Connector zit. (fig9)

EXTRA TIPS VOOR DE DUO LNB (19.2 & 23.5)

 

Indien men een duo lnb op de schotel wil zetten moet men rekening houden met een aantal zaken.

De Astra 23.5 satelliet zend zwakker uit als de Astra 19.2, daarom moet de Astra 23.5 pijp van de Duo lnb altijd in de lnb houder geplaatst worden, het uitrichten van de schotel dient dan ook op de Astra 23.5 te gebeuren, dan halen we een goede signaal sterkte.

 

Helaas met de Astra 23.5 in de lnb houder te plaatsen lopen veel starters tegen een onzichtbaar probleem aan als ze gaan uitrichten. Er worden geen of slechts enkele Duitse zenders gevonden en dat klopt niet aangezien er geen Duitse zenders op de Astra 23.5 aanwezig zijn.

¿que pasa?

 

Simpel gezegd, er is ontvangst van de Astra 19.2 met de Astra 19.2 lnb, ondanks dat men toch de Astra 23.5 heeft geselecteerd op de ontvanger. Dat kan doordat een aantal identieke frequenties worden gebruikt zowel op de Astra 23.5 als de Astra 19.2 satelliet.

Er is dan ook niks mis met de duo lnb, schotel of ontvanger als dit zich voordoet, het gaat om een vergeten of foute instelling in de ontvanger voor de diseqc instellingen, met vreemde gevolgen aangezien de Astra 23.5 lnb niet is ingeschakeld.

 

Je moet weten dat een duo lnb eigenlijk 2 lnb’s bevat in één behuizing met een switch (diseqc) die er voor zorgt dat er tussen deze 2 lnb’s kan omgeschakeld worden.

 

poort 1 = Astra19.2 

poort 2 = Astra 23.5

 

De Astra23.5 lnb zit op poort 2, deze poort moet eerst open gezet worden door de ontvanger, anders wordt de Astra 23.5 lnb nooit aangesproken. Het is dat omschakelen naar poort 2 (Astra23.5) dat al eens over het hoofd word gezien. In de duo lnb blijft poort 1 (Astra 19.2) dan gewoon open staan, met rare situaties zoals hierboven besproken tot gevolg.

 

Ook zéér belangrijk om weten is dat er op de markt 2 versies van de duo lnb verkrijgbaar zijn, voor 60 en 80 cm schotels. Bij de duo lnb (60 cm) zitten de pijpjes van de lnb kort tegen elkaar. Dat komt doordat het brandpunt van de 60 cm schotel veel dichter tegen de schotel aanzit, de arm is dan ook korter, laat mij dit even met een paar voorbeelden uitleggen.

 

Voorbeeld 1: Goed, een 60 cm schotel met een 60 cm duo lnb

 

Voorbeeld 2 : Goed, een 80 cm schotel met een 80 cm duo lnb, deze lnb staat al verder van de schotel, de lijn die het gereflecteerde 19.2 signaal voorstelt is op het brandpunt verder verwijderd ten opzichte van de schotel middellijn, net daarom staan de pijpen van de lnb verder uit elkaar.

 

Voorbeeld 3: Fout !!!, een 80 cm schotel met een 60 cm duo lnb erin, de lijn die het gereflecteerde 19.2 signaal voorstelt, komt hier naast de feedhoorn van de lnb terecht, met als gevolg dat de ontvangst van de astra 19.2 praktisch nul zal zijn.

Na de montage van de f-connector kan men deze eventueel nog gaan voorzien van een krimpkous, gebruik nooit tape, tape die gaat lossen kan een trechter vormen waar water in blijft staan en dat kan gaan insijpelen in de schroef-koppeling.

Naast de F-connectoren die geschroefd worden, bestaan er nog compressie F- connectoren waarbij de coaxkabel stevig in de F-Connector wordt geknepen met een compressie tang, deze F-connectoren zijn waterdicht, geven een zeer betrouwbare verbinding en zijn trekvast.

KABELBINDERS

 

Het goed en netjes vastleggen van coax kabel is geen overbodige luxe. Naast de esthetische kant, voorkomt netjes vastleggen dat kabels door de wind gaan bewegen. Een coax kabel kan hierdoor schade oplopen en zelfs loskomen uit de geschroefde f-connector.

Let er bij aankoop op dat je ultraviolet licht bestendige kabelbinders koopt, die worden niet afgebroken door zonlicht.

U werd geholpen door deze handleiding? Overweeg eens een kleine donatie voor de liters koffie en server kosten van Luxsat.